Mecliste Gündem Sayıştay Raporu
Çorum Belediyesinin Aralık ayı toplantısında Sayıştay raporu gündeme geldi. CHP Grup Başkanvekili Tuncay Yılmaz, doğrudan temin yoluyla yapılan ihaleler ve gerçeği yansıtmayan bütçe tahminleri üzerinden belediye yönetimine yüklendi.
Mecliste Gündem Sayıştay Raporu
Çorum Belediye Meclisi’nin Aralık ayı toplantısı gerçekleştirildi. Toplantıda gündem dışı söz alan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Grup Başkanvekili Tuncay Yılmaz, Sayıştay raporunu gündeme getirdi. Sayıştay’ın belediyenin mali yönetimiyle ilgili tespitlerini paylaşan yılmaz doğrudan temin yoluyla yapılan ihaleler ve gerçeği yansıtmayan bütçe tahminleri üzerinden belediye yönetimine yüklendi.
“Sayıştay, ‘Gelir Tahmini Rakamları Sehven Yanlış Yazılmış’ Diyor”
Belediyenin her yılın Kasım ayında belirlediği tahmini bütçelerinin gerçekçi olmadığını vurgulayan Yılmaz, “Çorum Belediyesinin 2020 yılı mali bütçesi ile 509 milyon 779 bin ödenek öngörülmüş olup bir önceki yıldan 22 Milyon ödenekle birlikte 2020 yılı ödenek toplamı 532 milyon olmuştur. Yıl içerisinde 384 milyon 627 bin 772 TL bütçe gideri yapılmış. 136 milyon 814 bin 670 ödenek iptal edilmiş. 10 Milyon 923 bin ödenek ise 2021 yılına devredilmiştir’ raporda geçen ibare aynen böyledir. Biz 2020 yılı bütçesinde yatırım bütçesi değil, tadilat bütçesi, bu bütçeyle yatırım yapılamaz demiştik. Bu bütçe Çorum’a hizmet etmeye elverişli bir bütçe değil dediğimizde sayın başkanımız heyecanla çıktı ve bütçeyi fevkalade adil yaptıklarını ve tam bir yatırım bütçesi olduğunu söyledi. Sayıştay diyor ki ‘Siz 136 milyonu imha etmişsiniz.’ İlginç bir kelime var, ‘Gelir tahmini rakamı, bütçeye sehven fazla yazılmıştır.’ Çok iyi bütçe yaptık diye övünen mali hizmetlerden sorumlu başkan yardımcımıza bu cümleyi söylemek isterim. Bu cümleyi Sayıştay denetçileri söylemiş” ifadelerini kullandı.
Doğrudan Temin İhaleleri Sayıştay’a Takılmış
Çorum Belediyesinin yasalarda belirtilen “Doğrudan temin ihaleleri yüzde 10’u geçemez” ibaresini açıkça ihlal ettiğini belirten Tuncay Yılmaz, şunları söyledi:
“Sayıştay raporlarında Cumhuriyet Halk Partisi Grubu olarak üzerinde sıkça durduğumuz ihaleler hususu da var. Sayın Başkanın göreve gelmesiyle daha önce hiç yapılmayan kısmi bir şeffaflık yapıldı. İhaleler ilanları duyuruldu. Ama yeterli değil. Bunun neden yeterli olmadığını Sayıştay raporundan okumak istiyorum. Aynen şöyle yazıyor, ‘İhale kapsamında alınabilecek mal ve hizmetlerin doğrudan temini yöntemiyle alınması. Belediyenin ihale yapılmak suretiyle temin edilebileceği ön görülebilir rutin mal ve hizmetlerin dorudan temin yöntemiyle, parça parça ve çok yüksek tutarda satın aldığı görülmüştür. 5018 sayılı kamu mali yönetim ve kontrol kanununun hesap verme sorumluluğu başlıklı 8. Maddesinde her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasına görevli veya yetkili olanlar kaynakların etkili ekonomik verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önemlerin alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır’ denilmiştir.
Peki 4734 sayılı kamu ihale kanunun temel ilkelerinin 5. Maddesinde ‘İdareler bu kanuna göre yapılacak ihalelerde saydamlığı, rekabeti, eşitliği, güvenilirliği gizliliği, kamuoyu denetimiyle ihtiyaçlarına uygun şartlarda ve zamanında karşılamasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı hizmet alımı ve yapım işleri bir arada ihale edilemez. Eşit değerinin altında kalmak amacıyla mal hizmet alımlarıyla ilgili yapım işleri bölünemez’ denilmektedir. Çorum Belediyesi 2020 yılında yine Sayıştay denetim raporuna göre diyor ki, ‘2020 yılında Çorum Belediyesi 81 milyon lira ihale yapmışsınız.’ Oysaki yasa doğrudan teminlerde ve pazarlık usullerinde toplam ihale tutarının yüzde 10’unu geçemez diyor. Sayıştay bulgusu ‘İdarenin 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22 b maddesine dayanarak doğrudan temin suretiyle parça parça aldığı mal ve hizmetlerin toplam tutarının 20 Milyon TL civarında olduğu görülmüştür. Bu tutarın idarenin 2020 yılında yapmış olduğu toplam mal ve hizmet alımlarının yüzde 24, 67’si olduğu açık ihale yöntemi dışında yöntemlerle yapılan alımlarla beraber bu rakam yüzde 30 olmuştur. Oysa ki yasaya göre Çorum Belediyesi toplam yaptığı ihalelerin içinde toplam ihalenin yüzde 10’undan fazlasını yapamazsın derken Çorum Belediyesi’nde bu rakam yüzde 30’a ulaşmıştır. Bu ihaleler birtakım karteller tarafından mı alındı. Covid-19 salgını ile alımlar bu ibarenin dışında tutulmuştur. Sayıştay raporunda öyle yazmaktadır.”
Çöplü Yanıt Verdi
Yılmaz’ın Sayıştay raporlarıyla ilgili sözlerine Belediye Başkan Yardımcısı Lemzi Çöplü yanıt verdi. Sayıştay raporundaki “Tüm yönleriyle güvenilir bilgi içerdiği kanaatine varılmıştır” ifadeye dikkat çeken Çöplü, “Biz burada belediyeyi yürütüyoruz ve kamu yönetimini idare ediyoruz. Buradaki yaptığımız iş ve işlemlerin içerisinde mutlaka eksikliklerimiz fazlalıklarımız olacaktır. Bu raporda maddi bir hatanın olduğuna dair bir kuruş bir TL’nin olduğuna dair bir ifade yok. Tuncay beyin burada ifade ettiği işlemler konusunda biz burada 700 Milyona yakın bir bütçe ürettik. Bütçenin nasıl yapıldığını ifade ettik. Biz tahmini bir gelir bütçesi yapıyoruz. Tabi ki tahakkuk esaslarında devam ettireceğiz. Kanuna göre yapıyoruz. Gelirlerimizde giderlerimiz de tahmini. Buradaki rakamlar bizim kendi sitemizde de yayınlamış olduğumuz verilerimiz. Tuncay beyin okumasını isterdim. Sayıştayın denetim görüşü, ‘Tüm yönleriyle güvenilir bilgi içerdiği kanaatine varılmıştır’ diyor” ifadelerini kullandı.
Belediye Başkanı Dr. Halil İbrahim Aşgın da şeffaf bir belediyecilik yürüttüklerini, tüm ihalelerin ve sonuçlarının internet sitesinde paylaşıldığını hatırlattı.