Sadece Muharrem Ayında Değil Her Zaman Tüketilmeli
Sadece Muharrem Ayında Değil Her Zaman Tüketilmeli
Kutsal Muharrem ayının simgesi, beraberlik, bolluk ve bereket yayan aşure, tencerelerde kaynamaya başladı.
Muharrem ayının geleneği aşure çorbası, bolluk ve bereketin simgesi olduğu gibi sağlık açısından da oldukça faydalı.
Aşure ayı olarak da bilinen Muharrem ayı geldiğinde, evlerde aşureler kazan kazan pişirilmeye başlar. Aşurenin pişen eve bolluk ve bereket getirdiğine inanılır.
En az 10 farklı besinin karıştırılması ile hazırlanan aşurenin faydaları da saymakla bitmiyor. Aşure içindeki kurubaklagiller ve tahıllar sayesinde bolca bitkisel protein içerir, temel amino asitler için mükemmel kaynak olmakla birlikte kolesterol barındırmaz.
Türk halk geleneğinde önemli bir yeri olan aşure, yüz yıllardır Muharrem ayı içinde yapılarak komşulara ve akrabalara dağıtılıyor. İçeriğindeki zengin besinlerle sağlık için de oldukça faydalı olan aşure, Muharrem ayının 10. gününden itibaren yapılmaya başlanıyor.
Buğday, nohut, fasulye, incir, nar, elma, üzüm, tarçın ve şeker gibi malzemelerden oluşan aşurenin yapımı yörelere göre farklılık gösterebiliyor. Kimileri gelenekleri gereği bal, kimileri malzemenin çeşitliliğini arttırmak için elma ve portakal kabuğu kullanıyor.
Aşure Kaç Malzemeyle Olmalı?
Geleneksel tarife göre aşure, tahıl, baklagiller, meyve ve tohumlardan oluşan 41 çeşit malzeme içermeli. Bazı kişiler, “12 İmam”ı simgelemesi açısından aşureye 12 çeşit malzeme katar.
En önemli malzemesi buğday olan aşurenin malzemeleri bölgelere, bazen de kişisel zevklere göre değişiklik gösteriyor. Beyaz fasulye, nohut, kuru bakla ve kuru börülce de konuyor. Bazıları buğday yerine pirinç, şeker yerine pekmez kullanıyor, sakız, anason katanlar bile var. Üzeri kavrulmuş susam, badem, fındık, ceviz, kuş üzümü, nar ve karanfil taneleriyle süslenen bu nefis tatlı, bölgeden bölgeye, hatta aileden aileye farklılık gösteriyor. 41 çeşit malzemenin teminindeki zorluk nedeniyle daha az malzemeyle de yapılabiliyor. Bu durumda tüm besinlerin özü olduklarına inanıldığı için bir tutam tuz, biraz bal ve bir miktar sütün bütün eksikleri tamamladığına inanılıyor.
Aslında aşure tarifinde standart bir malzeme listesi yoktur. Belli başlı bakliyatlar ve kuruyemişlerle çoğu taze ve kuru meyveler aşure yapılışında kullanılabilir. Yeter ki aşure malzemelerini seçerken kaliteli ve taze olmalarına özen gösterin.
Aşure ayının denk geldiği mevsime göre; nar, portakal, erik, üzüm gibi meyveleri katmak mümkün.
Buğday, kuru fasulye, nohut, bulgur, pirinç, kuru kayısı, kuru incir, kuru üzüm, şeker, karanfil ve su ile pişirip; üzerini de fındık, ceviz, nar ve tarçın ile süsleyebilirsiniz.
Aşure Nasıl Hazırlanır?
Tüm bakliyatları hazır haşlanmış olarak temin etmektense evde bir gün önceden suda bekleterek kendiniz hazırlayın.
Suda beklettiğiniz bakliyatları mutlaka süzmeli, her birini ayrı tencerelerde içme suyu kalitesine sahip su ile orta ateşte kaynatmalısınız.
Kuru fasulye ve nohudun haşlama suyunu iyi süzerseniz aşureniz daha sonradan midenizi rahatsız etmez.
Tüm malzemeler tek bir tencerede birleştirileceği için en büyük boy tencerenizi seçmelisiniz.
Aşureye kıvamını verecek en önemli malzeme buğday olduğundan tencerede ilk buğday kaynatılmaya başlanmalıdır.
Kuru incir ve üzümü kısa süre haşlayıp renkli sularını süzdükten sonra aşureye eklemelisiniz.
Daha sonradan aşırı katılaşmaması için aşure kıvamını pişirirken çok koyu tutmamalısınız.
Lezzet vermesi için kullanacağınız gül suyunun doğal olanlarını tercih etmenizi öneririz.
Pişirme sırasında kabuk tarçın eklediyseniz aşureyi ateşten alınca hemen çıkarmalısınız.
Aşure renginin koyulaşmaması için cevizi aşurenin içerisine değil üzerine serpmelisiniz.
Şeker kullanmak istemeyenler için de bir önerimiz var: Şeker yerine pekmez ya da bal kullanmanın aşureyi ne kadar hafifleştirdiğine inanamayacaksınız.
Faydaları Saymakla Bitmiyor
Uzmanlar, her yıl Muharrem ayında yapılan aşurenin çocuklar ve enerji ihtiyacı olanlar için önemli bir besin kaynağı olduğunu söyledi.
Uzmanlar, Muharrem ayında zengin malzemelerle yapılan aşurenin sağlık için çok faydalı bir tatlı olduğunu belirtti.
Aşurenin içinde bulunan vitaminler, mineraller ve protein nedeniyle özellikle çocuklar ve enerjiye ihtiyacı olan kişiler için önemli bir besin kaynağı olduğunu, yılda sadece bir ay değil, daha sık yapılarak dengeli bir şekilde tüketilmesi gerektiğini vurgulayan uzmanlar, içeriğinde ortalama 15 çeşit tahıl, kuru ve yaş meyve, kurubaklagil, yağlı tohum çeşitleri içeren aşurenin bu çeşitliliği sayesinde vitamin ve mineral deposu olduğunu söyledi.
Sadece Muharrem Ayında Değil, Her Zaman Tüketilmeli
Aşure, aynı zamanda bir şifa kaynağı ve pek çok hastalığın önleyicisi. Bitkisel protein açısından zengin olan ve yüksek lif içeren aşurenin bağışıklık sisteminden kalp ve damar sağlığına dek birçok faydası bulunuyor.
Neredeyse tüm bitkisel besin gruplarını içeren aşure vitamin, mineral yoğunluğu ve antioksidan kapasitesi yüksek bir tatlı. Meyvelerden antioksidan etki gösteren A C, E vitaminlerini, buğday ve yarma gibi tahıllardan B grubu vitaminleri ve çinko, demir gibi mineralleri, yağlı tohumlardan ise E vitamini ve anti inflamatuar etki gösteren omega 3 yağ asitlerini içeriyor. Sonbahar aylarında sıkça rastlanan gribal enfeksiyonlara karşı bağışıklık sistemini güçlendiriyor ve vücut direncini arttırıyor.
Emziren annelerin dengeli ve sağlıklı beslenmeleri süt kalitesini artırıyor. Aşure, emziren annelere süt artırmada yardımcı olacak bir besin kaynağıdır.
Buğday yarma gibi tahıllar ve ceviz, fındık, Antep fıstığı gibi yağlı tohumlar, kuru incir posa açısından oldukça zengin besinler… Aşure içerdiği çözünmez posa ile bağırsak hareketlerini düzenleyerek kabızlıktan korunmayı sağlıyor ve bağırsak kanserlerine yakalanma riskini de düşürüyor.
B grubu vitaminleri yeterli düzeyde almak ve omega 3 yağ asitlerinden yararlanmak depresyon riskini azaltıyor. B grubu vitaminlerinin birçoğunu içerdiği kuru baklagiller, buğday ve kuruyemişlerle sağlayan aşure pozitif ruh haline de katkı sağlıyor.
Aşure, sadece Muharrem ayında değil, her mevsim, her ay tüketilmeli.