“Faizsiz Kredi İstiyoruz”

“Faizsiz Kredi İstiyoruz”

ÇESOB Başkanı Recep Gür; esnafın çözüm bekleyen sorunlarından beklentilerine kadar birçok konuda açıklamalarda bulundu. Esnaf olarak zor günler geçirdiklerini, bazı sektörlerin bitme noktasına geldiğini söyleyen Gür, 415 meslek dalının pandemiden olumsuz etkilendiğini belirtti. Gür, önümüzdeki günlerde Cumhurbaşkanı ile yapacakları görüşmelerde beklentilerinin karşılanacağını ve güzel kararların çıkacağına inandıklarını söyledi.

Esnaf kredilerinin yapılandırılmasını ve faizsiz, bir yıl ötelemeli bir kredi istiyor. Esnafın bir diğer beklentisi ise NACE kodlarındaki sorunların giderilmesi.

ÇESOB Başkanı Recep Gür’e esnafın sorunlarını, beklentilerini sorduk. Kesin Karar Gazetesi ve Çorum Radyo Televizyonu’na özel açıklamalarda bulunan Gür, pandemi sürecinde yeterli desteği alamadıklarını ancak belediyenin kendilerine çok yardımcı olduğunu söyledi. Kısıtlamalar ile ilgili bazı sektörlerin ayrıca sorun yaşadığını belirten Başkan Gür bazı meslek grupları için farklı destekler beklediklerini vurguladı.

İç piyasada bazı düzenlemeler yapılması gerektiğini savunan Gür, üç harfli marketlerin de esnaf için “bela” olduğunu dile getirdi.

Federasyon olarak önümüzdeki günlerde Cumhurbaşkanı ile görüşeceklerini açıklayan Gür “Bu toplantıdan güzel kararların çıkacağını düşünüyoruz” dedi.

İşte ÇESOB Başkanı Recep Gür ile yaptığımız röportaj

1 Haziran’da Alınan Kararları Nasıl Değerlendiriyorsunuz?                                     

“FARKLI DESTEKLER DE BEKLİYORUZ”

1 Haziran kararları beklediğimiz kararlardı. Pandemi döneminde 415 meslek dalımız direkt veya dolaylı bir şekilde etkilendi. Bununla ilgili mayıs ayının son haftasında TESK ile yaptığımız toplantıda 1 Haziran sonrası için kademeli geçiş süreciyle birlikte neler yapacağımıza karar verdik. Geçiş ile birliktede esnafın yararına ne gibi işler yapabiliriz bu konu hakkında görüş alışverişi yaptık. Malum neredeyse 1,5 yıldır kapalı olan esnaflarımız var. Gerçek şu ki bu esnaf arkadaşlarımız şuanda bile evine ekmek götüremez durumda.

Bu konularla ilgili yakın zamanda Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan isteklerimiz oldu. Bu hususlarla inşallah önümüzdeki günlerde yeni bir kararnameyle daha öncede yapılmış olduğu gibi bir kredi yapılandırması gündeme gelebilir. Kahvehaneciler, kafeteryalar, internet kafeler, düğün salonları, yüzme havuzları, sinemalar ve diğer iş dalları içinde farklı bir destek bekliyoruz çünkü bu meslek grupları artık bitme aşamasına geldi. Bu iş yerlerinin birçoğu ya satılık ya da kapanmış durumda. Bu ikisini yapmayıp meslek değiştirenlerde çok oldu. Tüm bu hususlarda genel başkanımız Sayın Palandökende bu konular hakkında Sayın Cumhurbaşkanımızla önümüzdeki günlerde bir görüşme gerçekleştirecekler. Bu görüşme neticesindeyse inşallah esnafımız için güzel kararların çıkacağını düşünüyorum.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan isteklerde bulunduk dediniz. Bu istekleri detaylandırır mısınız?

“İSTEKLERİMİZİN BAŞINDA KREDİLERİN YAPILANDIRMASI VAR”

İsteklerimizin başında kredi yapılandırılması geliyor. Daha önce birkaç kez yapılandırmaya gidildi ama biz biliyorduk ki bu virüs illeti başımızdan hemen gidecek gibi değil. Tabii bu sebeple esnafımız bu süre zarfında hâlâ kapalı ve ya kısıtlı iş imkânına sahip olduğu için yapılandırmalar bozuldu.

Bizim talebimiz bu yapılandırmanın pandemi sonuna kadar devam etmesi. Örnek veriyorum pandemi 12. aya kadar devam etti.Yapılandırmada o aya kadar devam etsin. Hali hazırdaki yapılandırma ağustos ayının sonuna kadar devam ediyor.Eylül ayında ödemeler başlayacak. Önerdiğimiz gibi olursa esnaf nefes almış olur.

Bunun dışında bir isteğimizde SSK, BAĞ-KUR ve vergi borçlarının devlet tarafından karşılanması. Çalışmaya bir kişi SSK veya Bağ-Kur’unu yatırmak zorunda. Herhangibir geliri olmayan esnafınbu borçları karşılaması zor. Biz yaptığımız görüşmelerde bu öneriyi sunduk ve bu konuyla ilgilide beklentilerimiz var.

Bunların dışında da kahvehaneler açık ama oyun oynatamıyorlar.Bu sebeple müşteri sıkıntısı yaşıyorlar, internet kafeler keza öyle tam kapasiteyle çalışamıyorlar.Hamamlar, düğün salonları, spor salonları da bu gruba dahil. Onun dışında lokantalar %50 kapasiteyle çalışıyorlar ve asıl iş yapacakları zaman kapalılar. İnsanlar akşam 6’da, 7’de işten çıkıyor. Lokantalarda akşam saat 9’da kapanıyor. Aradaki 2-3 saatlik süre lokantaların iş yapması için yeterli bir süre değil.Bu süreninde uzatılmasını talep ediyoruz.

Yeni açıklanan üçer ve beşer bin TL’lik desteklerinde daha uzun vadeli ve sürekli olmasını talep ediyoruz.

Birde NACE kodlarında genel bir sıkıntı yaşandı. 5 bin TL verilecek 255 bin esnaf 3 bin TL verilecek de 1 milyon 358 bin civarında esnaf var fakat bu NACE sistemiyle devam edilirse bu sayı 1 milyonun altına düşecektir.

Talebinize İlk Etapta Olumlu Yanıt Alabildiniz mi?

Görüşüleceği söylendi ve peşinede zaten üçer ve beşer bin TL’lik hibe desteği açıklandı. Diğer taleplerimizin de değerlendirileceği söylendi.Bu sebeple bizimde olumlu beklentilerimiz var.

Bundan Sonra Açıklanacak Olan Kararlardan Beklentileriniz Nelerdir?

“İÇ PİYASAYADA BİR DÜZENLEME GEREKİYOR”

Son alınan kararlarla birlikte düğün salonları kapalı alanlarda 100 kişiye, açık alanlarda sınırsız kişiye hizmet verebiliyor ancak ülkemizde kır düğünü yapılacak alanlar kısıtlı olduğu için özellikle iç Anadolu bölgesinde bu konu hakkında sıkıntılar yaşanıyor. Ayrıca düğünlerin ayın 1’inden sonra yemekli olarak yapılabilme ihtimali var. Düğün sektörünü sadece düğün salonu olarak düşünmemek gerekir. Bir düğünden 415 meslek grubu faydalanıyor. Bir düğünden mobilyacı,marangoz,terzi, ayakkabıcı, kasap, manav herkes faydalanabiliyor. Bu sebeple düğünler ne kadar rahatlarsa piyasada o kadar canlanır.

Farklı farklı odalarda 3 bin 500 tane esnafımız var. Yine bu süreçte malumunuz mobilya sektöründe malzeme bulunamıyor. Mobilyacımız iş alırken düşünüyor “Acaba yarın bu fiyatlar ne olur?” diye. Fiyatlarla ilgilide bir düzenleme yapılması lazım. Mobilya sektörü ülkemizde ihracat açısından çok önemli bir yere geldi fakat ülke içi piyasalarda bir dengesizlik oluştu. Fiyatlardaki artış esnaftan kaynaklanan bir durum değil. Eğer fiyatını peşin verip malzemeyi aldıysa fiyatlarda bir oynama olmuyor ama aksi takdirde fiyatlar öngörülemeyebiliyor. Zaten genel bir malzeme eksikliği de var. Malzeme konusunda da isteklerimiz oldu. Yurt dışına çok fazla mobilya malzemesi gidiyor. Yine inşaat sektöründe de demir ve çimento fiyatları yükseldi. İnşaat demirinin kilosu 7,7 TL civarlarında. Bundan dolayı da sektörde bir daralma olacağını düşünüyoruz. Bununla ilgilide inşallah bir düzenleme olacaktır. Yine makine sanayi demire endeksli bir sektör. Malzemeyi sattıkları gün aynı paraya aynı malzemeyi yerine alıp koyamıyorlar. Bundan dolayı da çok serzeniş var. Sanatkârlar ve esnaflar siparişlerini alıp işlerini yapacaklar ama önlerini göremedikleri için çok sıkıntı yaşıyorlar. Tabii ki ihracatı durdursunlar demiyoruz ama iç piyasayada bir düzenleme gerekiyor.

Pandemide 15. Ayı Geride Bırakmak Üzereyiz. Gerekli Desteği Gördüğünüzü Düşünüyor musunuz? 

“BEKLENTİLERİMİZİN KARŞILANMASI İÇİN EKONOMİNİN İYİ OLMASI LAZIM”

Tam olarak gerekli desteği gördük diyemeyiz ama ülkenin ekonomik şartları doğrultusunda Sayın Cumhurbaşkanımız yerelde belediyemiz, yine valimiz ve siyasi partilerimizin destekleriyle bir kısım destekler gördük ama bu tam olarak beklentilerimizi karşılayabilir mi? Karşılamaz. Beklentilerimizi karşılaması için ülkenin ekonomisinin iyi olması lazım ki bizimde ona göre taleplerimiz çoğalsın. Yani karınca kararınca bir şeyler yapılmaya çalışıldı ama yerelde bizim belediyemiz özellikle son zamanda çok yardımcı oldu.

“BELEDİYE ÇOK YARDIMCI OLDU”

Örneğin kapalı iş yerlerine gıda yardımlarında bulunuldu. Bunun dışında Türkiye’de ilklerden biri yapıldı ve gıda bankası kapatılarak yerel esnafın iş yapması amaçlanıldı. Yerel esnafa endeksli gıda bankasından çekler verildi. Müracaat eden herkes bundan faydalanabiliyor. Yaklaşık 80 tane esnaf gıda bankasında 8 bin kişinin gıdasını karşılıyor. Bu para bu şehirde kaldı. Bundan dolayı da başta belediye başkanı olmak üzere tüm ekibine teşekkür ediyorum.İş yeri kiralarının da bir kısmını almadılar. Bu bağlamda da destek oldular.Türkiye’deki ilklerden biri olarak iki ay boyunca her gün 60 tane taksiciyi filyasyon ekibine katarak o sektöre de bu şekilde destek oldular. Hâlâ daha günlük 15 tana araba filyasyon ekibine destek amaçlı çalışıyor.

Esnafa Yeni Destek/Hibe/Kredi Yardımı var mı?

“FAİZSİZ VE BİR YIL ÖTELEMELİ BİR KREDİ OLMASINI İSTİYORUZ”

Şuana kadar verilen destekleri zaten biliyorsunuz. Özellikle esnafa verilen kredi desteği çan suyu oldu fakat bu kredilerin ödemesi ötelenirken faizli bir şekilde ötelendi.Biz bu kredilerin faizsiz bir şekilde ötelenmesini istiyoruz çünkü esnafın kazanmadığı bir paranın faizini ödeme şansı yok. Bugünlerde işyerlerini tekrardan yavaş yavaş açmaya başladılar. Biz tekrardan bir can suyu kredisi istiyoruz ama dediğim gibi bu sefer faizsiz ve bir yıl ötelemeli bir kredi olmasını istiyoruz. Esnafa can suyu olması için bu şart. İş yerleri bu 15 aylık sürede genelde kapalıydı. Tabii kısmi açılmalar oldu ama neredeyse gıda sektörü dışında neredeyse herkes etkilendi.

“ÜÇ HARFLİ MARKETLER BELA OLDU”

Pandemi döneminde esnaftan talep çok çünkü insanlar artık ne yapacağını bilemez bir duruma geldi. Bir gün açıldı bir gün kapandı, ürününü aldı satamadı. Siz basın mensuplarının aracılığıyla da hep söyledik; yerel esnafa sahip çıkalım. Biliyorsunuz 17 günlük tam kapanma sürecinde, ulusal marketlerin bir kısım satışları kısıtlandı. Perakende yasasının bir an önce çıkması lazım.Yani uygulamaya girmesi lazım. Bir markette neler satılacağı bilinmesi lazım. Üç harfli marketler artık bu ülkede küçük esnafın, zanaatkârın başının belası oldu. Her köşe başında var bu marketler ve her şeyi satıyorlar. Bunun bir çözümünün olması, bir standardının olması lazım. Bu böyle devam ederse bu ülkede küçük esnaf ve zanaatkâr kalmaz.

MÜZİSYENLERİN SORUNLARI

Müzik sektöründen arkadaşlar dernek kurdular, zaman zaman bizi de ziyarete geldiler. Biz de dilimizin döndüğü kadar o sektördeki sıkıntılarla alakalı problemleri gerekli mercilere anlatmaya çalıştık. Bu konuyla ilgili TESK bünyesinde girişimlerde bulunduk. Yerelde belediyemizde ilgili yerlere girişimlerde bulunduk imkânlar doğrultusunda ne yapabiliriz diye. Ufak da olsa bir destek olundu ama yeterli değil. Bu arkadaşlarımız da aynı kahvehaneciler gibi 1,5 yıldır bir köşeye oturdu.Elindeki enstrümanını satmaya başladı. Bu hibe desteklerinden müzisyen arkadaşlara da verilmesi gerektiğini her zaman dile getiriyoruz. Cumhurbaşkanımız yaptığı açıklamada müzisyen ve sanatçılara da destek verileceğini söyledi.

Sayın Palandöken İle Yakın Zamanda Bir Görüşme Gerçekleştirdiniz. Görüşmenin Detaylarından Bahseder misiniz?

“NACE KODLARINDA SORUN VAR”

Biz her ay periyodik olarak TESK’teki yaptığımız toplantılarda yereldeki sorunları görüşüyoruz. Yapılandırmalarla ve kredilerle ilgili istişare ediyoruz. Bunun dışında esnaf kefaret tarafından verilen kredilerin limitlerinin yükseltilerek borçların biraz daha ileriye doğru yayılması gerektiğini görüştük. Yine bu verilen hibe kredileriyle alakalı problemleri görüştük. NACE kodlarında yani vergi kodlarında bir uyuşmazlık var. Örneğin biri minibüsçü, diğeri dolmuşçu olarak kayıt olmuş vergi dairesine. Minibüsçü alıyor, dolmuşçu alamıyor. Oysaki aynı sektörde olduğu için ESBIS’ten bakıp Taksiciler ve Minibüsçüler Odasına kimler kayıtlı ise aynı NACE kodundan herkesin faydalanması lazım.

Lokantacılarda da keza aynı sıkıntı var. Bir taraf faydalanabiliyor.Kayıt yaptırırken NACE kodunu farklı kaydettirmiş o faydalanamıyor. Oysaki orada da yine o sektörle ilgili ESBIS’te kayıtlı olan NACE koduna sahip işletmelere destek verilmesi lazım. Bu problemlerin hepsi TESK’te görüşüldü ve bununla ilgili çalışmalar yapılıyor ama orada şöyle bir deyim var onun da değişmesini istedik; diyor ki “17 Mayıs’tan önce kayıt olanlar yani NACE kodunu da o tarihten önce değiştirmiş olması lazım” ama bu sistem daha sonra çıktı, NACE uyuşmazlığı. Adam 30 yıllık vergi mükellefi NACE kodu değişik, sen diyorsun ki 17 Mayıs’tan önce değiştirmeleri lazım ama sistem daha sonra çıktı. Burada da bir sıkıntı var bu durumunda değiştirilmesi lazım. Geçenlerde Cumhurbaşkanımız tarafından senetler ve çeklerle ilgili bir karar çıktı. Senetler 1 Haziran’a kadar yazılmayacak, işlem yapılmayacak. Bu hususta bir eksik vardı.Çekler yazılmadı ama senetler protesto oluyor. Hangi esnaf kredi almaya giderse gitsin senedi protesto olduğundan kredi çekemiyor. Bununla ilgili özel bir düzenleme istiyoruz.